فهرست مطالب برای مطالعه
محتوای زرد چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟
قبل از پرداختن به محتوای زرد و مسائل پیرامون آن، بهتر است این نکته را خاطرنشان کنیم که عبارت صفحه های زرد عبارتی است که اخیراً و با ظهور شبکه‌های اجتماعی، فضای مجازی و رسانه‌های جمعی گسترده، رواج پیدا کرده است؛ تا قبل از این عباراتی از قبیل مجله زرد و روزنامه زرد در میان مردم و مطبوعات به کار برده می‌شد.
برای تولید محتوای زرد از چه ابزاری استفاده می‌شود؟
معمولاً تولیدکنندگان محتواهای زرد دو اصل اساسی را در نظر می‌گیرند: بزرگ‌نمایی و حاشیه. هرچند این دو اصل، در تولید تمام محتواهای زرد مشترک است اما موارد دیگری نیز در طراحی صفحه‌های زرد مورداستفاده قرار می‌گیرند که عبارت‌اند از: تیترهای خاص و وسوسه‌برانگیز، انتشار خبرهای احساسات برانگیز، خشونت‌آمیز، موضوعات تکان‌دهنده سیاسی و جنایی، تکیه بر احساسات هیجانی و تب‌داری که بر جامعه حاکم است و در نهایت ورود به حریم ممنوعه افراد.
رسانه‌های زرد از انواع تاکتیک‌هایی نظیر شایعه، جنجال‌آفرینی خبری، هدف قراردادن عواطف و هیجانات جامعه، استفاده ابزاری از عقاید و گرایش‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برای بسط دادن محتوای زرد رسانه خود سود می‌برند.
به طور خلاصه می‌توان گفت که صفحه‌های زرد از ابزارهای زیر برای تولید و طراحی محتوای زرد استفاده می‌کند:
- به‌کاربردن عناوین و تیترهایی بسیار جذاب و هیجان‌انگیز که باعث برانگیختن حس وسوسه و کنجکاوی مخاطب شود، حتی اگر تیتر مذکور واقعاً بیان‌کننده محتوای اصلی متن نباشد.
- کارکردن بر روی موضوعاتی که جنجالی هستند و احساس و عاطفه مخاطب را نشانه گرفته‌اند.
- طراحی متن و عنوان به‌صورت ابهام‌آمیز و سرشار از ایهام، به‌طوری که مخاطبان چندین پیام موازی را برداشت کنند؛ (این روش بدین منظور مورداستفاده تولیدکننده محتوای زرد قرار می‌گیرد تا بتواند از زیر بار مسئولیت شانه خالی کند).
- پرداخت بیش از حد به حواشی موضوع به صورتی که اصل موضوع تحت‌الشعاع قرار گیرد.
- بازنشر مطالب از منابع غیرمعتبر و عدم توجه به اصول و روش‌های حرفه‌ای اعتبارسنجی اخبار.
اهداف زرد نویسی
ژورنالیسم زرد یا همان زرد نویسی بیش از یک قرن قدمت دارد، در آن زمان هدف اصلی از ژورنالیسم زرد، سرگرم‌کردن مخاطب با اخبار زرد و بالابردن تعداد مخاطبان به‌منظور رسیدن به سود مالی از طریق گرفتن سفارش تبلیغات بود.
در حال حاضر که زرد نویسی دوباره در شبکه‌های اجتماعی زنده شده است، تقریباً همان اهداف را دنبال می‌کند. به‌عنوان‌مثال مهم‌ترین دغدغه برخی از اینفلوئنسرها که عمده درآمدشان از طریق تبلیغات است، افزایش تعداد مخاطبان و ایجاد درگیری فکری در آن‌ها است. بدین منظور سعی در ایجاد محتواهایی در زمینه حواشی و افشاگری‌ها، ورود به جنجال‌ها و مناظره‌ها، پرداختن به اتفاقات روزمره و مواردی ازاین‌قبیل سعی در جذب هرچه بیشتر مخاطب دارند. در واقع این افراد یا این رسانه‌ها، پول و منفعت مالی خود را به‌صورت مستقیم از مردم دریافت نمی‌کنند، بلکه مخاطب در این میان نقش یک واسطه را ایفا می‌کند و ذی‌نفعان دیگر تأمین‌کننده مستقیم منافع مالی هستند.
حتما بخوانید : " تشخیص محتوای کپی "
چرا محتوای زرد مورد استقبال قرار می‌گیرد؟
اخیراً مطالب حوزه محتوای زرد وارد برخی کسب‌وکارها و حتی صداوسیما شده است، این کسب‌وکارها برای شناخته شدن و مطرح‌کردن برند خود از محتوانویسی زرد استفاده می‌کنند. باتوجه‌به این‌که این نوع محتوا بر اساس نیازهای جامعه و موج غالب در میان احساسات و عواطف مردم شکل می‌گیرد، کافی است جریانی در میان جامعه به وجود آید تا رسانه‌های زرد و زرد نویسان، خبرهای جنجالی پیرامون این موضوعات را کار کنند، به‌این‌ترتیب تعداد زیادی مخاطب را به سمت‌وسوی محتوای تولید شده جذب می‌کنند.
صفحه‌های زرد با زیر ذره‌بین قراردادن احساسات و هیجانات مردم، مباحث داغ جامعه، سمت‌وسوی عقاید و گرایشات جامعه، و استفاده از این پارامترها در اخبار حاشیه‌ای، باعث جذب بسیاری از افراد از این محتواها می‌شود. زرد نویسی از دو عامل برای محبوبیت و نفوذ در میان مردم استفاده می‌کند، اول ابهامی که در موضوع وجود دارد و دوم اهمیت موضوع موردنظر. به‌این‌ترتیب هراندازه ابهام بالاتر باشد، قدرت نفوذ آن در بین مخاطبان نیز افزایش پیدا می‌کند. البته این را نیز باید گفت که همیشه سایت‌ها و نشریات زرد در رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده به موفقیت نمی‌رسند. آن دسته از محتوای زرد موردتوجه بیشتر قرار می‌گیرد که باتوجه‌به یک نیاز و شناخت درست مخاطبان طراحی شده باشد. عامل دیگر در موفقیت و تأثیرگذاری محتوای زرد، به‌روز بودن سوژه و بحث داغ آن در بین افراد است تا هر خبری که دررابطه‌با آن کار می‌شود وایرال شود.
انواع محتوای زرد
باتوجه‌به نوع رسانه و نیاز مخاطب، انواع مختلف محتوای زرد وجود دارد؛ انواع محتواهای متنی، بصری و فتوتیتر، ازاین‌قبیل هستند. معمولاً محتوای زرد متنی در رسانه‌های چاپی مانند مطبوعات بیشتر استفاده می‌شود، زیرا در این نوع رسانه‌ها تمرکز اصلی بر تیتر و عناوین خبرها است، خواننده با خواندن تیترها ترغیب به مطالعه کامل متن و یا رد شدن از آن می‌شود. درحالی‌که در شبکه‌های اجتماعی، خبرگزاری‌ها و انواع رسانه‌های تصویری، تمرکز اصلی بر محتوای ویدئویی و تصویری است، لذا جایگاه اصلی محتوای زرد تصویری در این رسانه‌ها تعریف می‌شود. محتوای زرد فتوتیتر نیز ترکیبی از دو نوع قبلی است که در برخی از رسانه‌ها برای دستیابی به اهداف موردنظر به کار برده می‌شود.
اخبار زرد چیست؟
در رسانه‌ها اخبار به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند، خبر زرد نیز یکی از این انواع است. برای تشخیص خبر زرد کافی است به این موضوع توجه داشته باشید که خبر موردنظر چه اندازه بر روی حواشی متمرکز شده است و چه اندازه اتفاقات کوچک و کم‌ارزش را با بزرگ‌نمایی بیان کرده است. به‌عنوان‌مثال اخباری مبنی بر ممنوع‌الخروجی فلان بازیگر سرشناس، یا خبر ازدواج مجدد و طلاق افراد مشهور، سوتی فلان بازیگر و ... همه‌وهمه از اخبار زردی هستند که به‌قصد تحریک حس کنجکاوی مخاطب به‌صورت درشت تیتر می‌شوند.
هرچند خبر زرد و تهیة این‌گونه اخبار برای بسیاری از خبرنگاران چندان خوشایند نیست اما باتوجه‌به طرف‌دارانی که پیدا کرده است، بسیاری از رسانه‌های خبری بخشی را به پرداختن به این موضوعات اختصاص می‌دهند.
سایت‌های زرد به چه سایت‌هایی گفته می‌شود؟
سایت زرد در هیچ حوزه مشخصی کار نمی‌کند و هدف خاصی در مطالب درج شده در این سایت مشاهده نمی‌کنید؛ مطالب سایت‌های زرد را می‌توان به دودسته کلی تقسیم کرد، یک دسته که تقریباً نیمی از سایت را در اشغال خود درآورده‌اند، انواع و اقسام تبلیغات زرد و عجیب‌وغریب است، دسته دیگر نیز که نیمه دوم سایت را به خود اختصاص داده است، مقالات و موضوعاتی عجیب و عامه‌پسند، سرشار از محتوای زرد و جنجالی و تصاویری است که به حاشیه‌ها می‌پردازد. در واقع هدف صاحبان سایت زرد این است که با استفاده از این مقالات به بازدید بالایی دست پیدا کنند، به‌مرور که رتبه آن‌ها در گوگل بالا رفت، اقدام به درج انواع تبلیغات و کسب درآمد می‌کنند.
محتوای زرد بر اساس دو فاکتور اصلی، ابهام سازی و خبر زرد، ایجاد می‌شود و هدف نهایی آن جذب مخاطب بیشتر برای کسب منافع مالی حاصل از تبلیغات است. هرچند این نوع محتوا ها از نظر استانداردهای تولید محتوا فاقد ارزش و اعتبار است اما اگر شخصی به‌منظور ارتقای کسب‌وکار خود بخواهد از محتوای زرد استفاده کند، بهتر است که خبر زرد انتخاب شده با نوع کسب‌وکار همسو باشد.
