در زبان های برنامه نویسی اعداد نقش مهمی را ایفا می کنند، نوع داده ای عددی مقادیر عددی را در خود ذخیره می کند. اعداد در برنامه نویسی در زبان های مختلف نوع های تقریبا یکسانی دارند و فقط در بعضی از زبان ها مقداری متفاوت است. در پایتون اعداد به سه نوع مختلف تقسیم می شوند که عبارت اند از:

• نوع عددی int
• نوع عددی float
• نوع عددی complex

دو نوع عددی int و float در اکثر زبان ها عمومیت دارند، ولی نوع complex نوع داده ای جدیدی است که فقط در پایتون وجود دارد و در جاهای خاص از آن استفاده می شوند، در این مقاله به بررسی آنها می پردازیم.

متغیرهای عددی در پایتون زمانی ایجاد می شوند که مقدار عددی به آنها اختصاص دهیم.

x = 1    # int
y = 2.8  # float
z = 1j   # complex

همانطور که قبلا هم گفتیم برای بررسی نوع متغیرهای پایتون از تابع type() استفاده می کنیم.

print(type(x))
print(type(y))
print(type(z))

طبق مثال بالا خروجی سه print بالا به ترتیب برای متغیر x نوع داده ای int و برای متغیر y نوع دادهای float و برای متغیر z نوع داده ای complex خواهد بود. طبق شکل زیر:

نوع عددی int

نوع عددی int یک عدد کامل از منفی بی نهایت تا مثبت بی نهایت است که فاقد اعشار است.

x = 1
y = 35656222554887711
z = -3255522

print(type(x))
print(type(y))
print(type(z))

خروجی کدهای بالا در تصویر زیر نمایان است:

نوع داده عددی float

مقدار عددی float یا "اعداد شناور" اعدادی مثبت یا منفی هستند که شامل یک یا چند عدد اعشاری می باشند.

x = 1.10
y = 1.0
z = -35.59

print(type(x))
print(type(y))
print(type(z))

در تصویر زیر خروجی نشان داده شده است.

اعداد float همچنین می توانند نمایانگر اعداد قدرتمند علمی با نماد “e” و با توان 10 باشند.

x = 35e3
y = 12E4
z = -87.7e100

print(type(x))
print(type(y))
print(type(z))

نوع داده ای عددی complex

نوع عددی complex یا همان اعداد مختلط  از دو بخش ساخته می شود یک بخش واقعی و یک بخش انتزاعی یا موهمی.

x = 3+5j

در کد بالا 3 و 5 ممیز شناور هستند و j بیانگر ریشه 1-  می باشد که یک عدد موهمی یا انتزاعی است. که این نوع در پایتون کاربرد چندان زیادی ندارند و در جاهای خاص از آن استفاده می شود.

x = 3+5j
y = 5j
z = -5j

print(type(x))
print(type(y))
print(type(z))

تبدیل نوع عددی در پایتون

شما می توانید با توابع int()، float() و complex() نوع های عددی را به یکدیگر تبدیل کنید.

x = 1    # int
y = 2.8  # float
z = 1j   # complex

#convert from int to float:
a = float(x)

#convert from float to int:
b = int(y)

#convert from int to complex:
c = complex(x)

print(a)
print(b)
print(c)

print(type(a))
print(type(b))
print(type(c))

در کد های بالا ابتدا متغیرهای x و y و z به ترتیب از نوع های int و float و complex تعریف شده اند.

در مرحله بعد مقادیر x و y و z با توابع تغییر نوع داده، نوع آن ها تغییر داده شده و درون متغیرهای a و b و c ریخته شده اند.

تصویر زیر فهم این موضوع را برای شما آسان می کند.

نکته: شما نمی توانید نوع داده ای عددی complex را به float یا int تبدیل کنید.

اعداد تصادفی در پایتون

پایتون فاقد تابع random() برای ساخت اعداد تصادفی است، اما یک ماژول داخلی به نام random دارد که از آن می توان برای ساخت اعداد تصادفی استفاده کرد.

ابتدا ماژول random را import می کنیم و بعد با تابع randrange() محدوده عدد تصادفی را مشخص میکنیم .

import random

print(random.randrange(1, 10))

خروجی بالا عدد 7 است که یک عدد تصادفی بین 1 تا 10 می باشد.

در مقالات آینده شما بیشتر با این ماژول آشنا خواهید شد.

همانطور که در مقالات قبل گفتیم که در آینده راجع به مقداردهی خاص به متغیرها بیشتر حرف خواهیم زد تصمیم گرفتیم در مقاله بعدی در مورد این موضوع با شما حرف بزنیم.