آموزش دستورات شرطی (if و else) در پایتون (Python)

آموزش دستورات شرطی (if و else) در پایتون (Python)

شرط ها در هر زبان برنامه نویسی وجود دارند و بدون شروط عملا برنامه نویسی بی معنی خواهد بود، پس شرط ها در برنامه نویسی از مبانی پایه برنامه نویسی هستند که در این مقاله آن ها را به طور مفصل به شما آموزش می دهیم.

شرط ها یعنی اینکه یک عبارت را بررسی می کند و در صورت درستی و یا نادرستی عبارت نتیجه متفاوتی را برای ما برمیگرداند.

زبان برنامه نویسی پایتون از شروط منطقی معمول در ریاضیات پشتیبانی می کند.

زمان مطالعه: 3 دقیقه
بازدید: 7429
پرسش و پاسخ: 0

در زیر به شکل خلاصه و جهت یادآوری این شروط منطقی را برای شما لیست می کنیم که در مقاله مربوط به عملگرها (operators) در پایتون (python) آن ها را به شکل مفصل به شما توضیح دادیم.

  • 1-برابر : a == b
  • 2-نابرابر : a != b
  • 3-کوچک تر از : a < b
  • 4-کوچک تر مساوی از : a <= b
  • 5-بزرگ تر از : a > b
  • 6-بزرگ تر مساوی از : a >= b

از این شروط بالا می توان به چندین روش استفاده کرد اما به طور معمول در شرط ها و حلقه ها از آن ها استفاده می شود.

یک عبارت شرطی با کلمه کلیدی if نوشته می شود.

مثال: در زیر یک عبارت شرطی نوشته شده است که اگر مقدار b بزرگ تر از مقدار a باشد جمله b بزرگ تر از a است در خروجی چاپ شود.

a = 33
b = 200
if b > a:
  print("b is greater than a")

شرط  در پایتون (Python)

تو رفتگی if ها در پایتون (Python)

پایتون برای تعیین محدوده یک کد به تورفتگی (فضای خالی ابتدای خط) متکی است.

در سایر زبان های برنامه نویسی معمولا از جفت براکت استفاده می کنند.

اگر عبارت بدون تورفتگی باشد خطای سینتکسی در برنامه ایجاد می شود.

مثال: در این مثال به دلیل عدم رعایت تورفتگی خطا ایجاد شده است.

a = 33
b = 200
if b > a:
print("b is greater than a") # you will get an error

تو رفتگی if ها در پایتون (Python)

کلمه کلیدی elif در پایتون (Python)

کلمه کلیدی elif برای ایجاد دو شرط استفاده می شود، یعنی می گوید که اگر این شرط درست نبود این شرط را امتحان کن.

مثال: در این مثال شرط اول (b > a) درست نیست پس سراغ شرط دوم (a == b) میره و اونو امتحان می کنه و میبینه که شرط درسته و جمله a برابر است با b در خروجی چاپ میشه.

a = 33
b = 33
if b > a:
  print("b is greater than a")
elif a == b:
  print("a and b are equal")

کلمه کلیدی elif در پایتون (Python)

کلمه کلیدی else در پایتون (Python)

این کلمه کلیدی برای این منظور است که اگر شرط قبلی درست نبود دستورات بعد از این کلمه کلیدی اجرا شود.

مثال: در این مثال سه شرط قرار گرفته است، شرط اول زمانی اجرا می شود که مقدار b بزرگ تر از مقدار a باشد، شرط دوم زمانی اجرا می شود که مقدار a و b با یکدیگر برابر باشند و شرط سوم زمانی اجرا می شود که مقدار a بزرگ تر از مقدار b باشد و چون در مثال مقدار a بزرگ تر از مقدار b است پس دستور جلوی else اجرا می شود و جمله a بزرگ تر از b است در خروجی چاپ می شود.

a = 200
b = 33
if b > a:
  print("b is greater than a")
elif a == b:
  print("a and b are equal")
else:
  print("a is greater than b")

کلمه کلیدی else در پایتون (Python)

می توانیم این برنامه کوتاه را بدون کلمه کلیدی elif هم بنویسیم.

مثال: این مثال همان مثال بالا است که این بار آن را بدون کلمه کلیدی elif نوشتیم.

a = 200
b = 33
if b > a:
  print("b is greater than a")
else:
  print("b is not greater than a")

کلمه کلیدی else در پایتون (Python)

مختصر نویسی if در پایتون (Python)

اگر فقط یک عبارت برای اجرا شدن دارید می توانید آن را مختصر نویسی کنید و آن را در همان خط دستور if بنویسید.

مثال: در این مثال چون فقط یک عبارت داریم آن را مختصر نویسی کردیم.

if a > b: print("a is greater than b")

مختصر نویسی if در پایتون (Python)

مختصر نویسی if…else در پایتون (Python)

اگر فقط یک دستور برای اجرا دارید، یکی برای if و یکی برای else، می توانید دستورات آن را در یک خط قرار دهید و به اصطلاح آن را مختصر بنویسید.

مثال: در این مثال if…else را به شکل اختصار نوشتیم.

a = 2
b = 330
print("A") if a > b else print("B")

مختصر نویسی if…else در پایتون (Python)

نکته: این تکنیک به نام اپراتورهای سه تایی یا اصطلاحات شرطی معروف است.

شما همچنین می توانید چند دستور دیگر در همان خط بنویسید.

مثال: یک دستور سه شرطی در یک خط را در مثال زیر مشاهده می کنید

a = 330
b = 330
print("A") if a > b else print("=") if a == b else print("B")

مختصر نویسی if…else در پایتون (Python)

کلمه کلیدی and در پایتون (Python)

این کلمه کلیدی یک عملگر منطقی است که برای ترکیب کردن شروط کاربرد دارد و زمانی دستور اجرا می شود که هر دو طرف کلمه کلیدی and درست (true) باشند.

مثال: در این مثال زمانی تست می شود که مقدار a بزرگ تر از b و مقدار c بزرگ تر از a باشد.

a = 200
b = 33
c = 500
if a > b and c > a:
  print("Both conditions are True")

کلمه کلیدی and در پایتون (Python)

کلمه کلیدی or در پایتون (Python)

این کلمه کلیدی یک عملگر منطقی است که برای ترکیب کردن شروط کاربرد دارد و زمانی دستور اجرا می شود که یکی از شروط دو طرف کلمه کلیدی or درست (true) باشند.

مثال: در این مثال زمانی تست می شود که یا مقدار a بزرگ تر از b باشد یا مقدار c بزرگ تر از a باشد و یا هر دو شرط درست باشند.

a = 200
b = 33
c = 500
if a > b or a > c:
  print("At least one of the conditions is True")

کلمه کلیدی or در پایتون (Python)

If های تودرتو در پایتون (Python)

شما می توانید دستورات if را درون دستور if دیگری داشته باشید به این دستورات شرط های تودرتو (nested if) گفته می شود.

مثال: در این مثال یک دستور شرطی تودرتو را برای شما آورده ایم.

x = 41
if x > 10:
  print("Above ten,")
  if x > 20:
    print("and also above 20!")
  else:
    print("but not above 20.")

If های تودرتو در پایتون (Python)

کلمه کلیدی pass در پایتون (Python)

بعد از عبارت if نمی تواند خالی و بدون دستور باشد، اما اگر عبارت شرطی دارید که دستوری در ادامه آن وجود ندارد، از کلمه کلیدی pass برای جلوگیری از بروز خطا استفاده کنید.

مثال: در این مثال ما شرطی نوشتیم که فاقد دستور و عبارت است و اگر کلمه pass را ننویسیم با خطا مواجه می شویم.

a = 33
b = 200
if b > a:
  pass

کلمه کلیدی pass در پایتون (Python)

خب به پایان بحث دستورات شرطی در پایتون رسیدیم، در مقاله بعدی به بررسی حلقه while می پردازیم.

بهزاد میرزازاده
مسیر درست با پرسش های درست ساخته می شود

مشاهده تمام مطالب نویسنده